In april 2022 startte de Posten met de Proeftuinen, een project dat teams uitnodigt en ruimte biedt de samenwerking rond zorg anders vorm te geven: toekomstbestendig, slimmer, klantvriendelijker, maar ook gericht op meer werkgeluk. Een win win-situatie voor iedereen. Wat houdt het project in, hoe ging het van start en waar staan we nu? Monique Terhaar is leidinggevende Welzijn & Zorg en daarnaast als procesbegeleider steeds verbonden aan de afdeling die de proeftuin op dat moment aangaat. Ze vertelt waar we nu met het project staan.
“Ik ben één van de vier procesbegeleiders, naast Carli Remmerde, extern begeleider Sandra Zandbelt ontwikkelaar van de proeftuin (Kode 4) en Erwin Westendorp. We zijn begonnen met de afdeling het Hofje. En eigenlijk kun je zeggen dat dit ook een proeftuin voor onszelf was,” lacht ze. “Het was pionieren hoe we dit vorm gingen geven.”
Wat was de aanleiding voor het project? “Het idee is ontstaan vanuit personeelskrapte: hoe kunnen we de zorg anders organiseren, maar wel op een manier die recht doet aan iedereen? Aan onze bewoners en aan onze medewerkers. En wat levert de ons dat op? Inmiddels heeft het ons zoveel meer gebracht, dan alleen het verlichten van de zorgdruk. Maar het vraagt om eigenlijk telkens vanaf de basis, opnieuw met een frisse blik te kijken naar alle regels, afspraken en processen die we al jaren op een bepaalde afdeling of in teams hanteren. We beginnen met in kaart brengen van alle zaken en taken waar medewerkers tegenaan lopen en denken: ‘Dat kan misschien wel anders of, waarom doen we dit zo !’ Die ideeën legt iedereen op tafel, door het plakken van post-its.”
Een schepje verdikkingsmiddel
Op afdeling het Hofje bleken veel ideeën om het werk anders te organiseren goed aan te slaan, vertelt Monique. Bijvoorbeeld door medewerkers woonplezier, die dat wilden, meer taken en bevoegdheden te geven. Een goed voorbeeld was bij afdeling het Hofje dat het toevoegen van verdikkingsmiddel aan het drinken van bewoners die dat nodig hebben. “Voorheen gebeurde dat alleen door Helpenden, IG’ers of Verpleegkundigen. Maar dat betekende dat een medewerker woonplezier soms een kwartier van de afdeling was, op zoek naar een collega die op dat moment net een andere bewoner hielp met douchen. Zodoende was er geen tijd deze extra handeling direct te verrichten. Nu kan en mag zo’n schepje verdikkingsmiddel ook gewoon toegevoegd worden door medewerkers woonplezier voor hen die dat willen. Het geeft rust, ze kunnen op de huiskamer blijven en de bewoner is eerder geholpen.”
Andere experimenten die goed uitpakten, zijn de dubbele check bij het verstrekken van medicatie. “Helpenden die betrokken willen zijn bij de dubbelcheck voor het uithalen van een dosering, mogen dat nu doen, in plaats van de IG’er of Verpleegkundigen die niet altijd direct beschikbaar zijn. Medewerkers woonplezier die op hun beurt een goede band hebben met specifieke bewoners en met wederzijds goedvinden eens iemand willen helpen met douchen, kunnen en mogen dat nu ook doen, zolang er zorgpersoneel in de buurt is. Niets hoeft, maar het kán wel. Dat zorgt voor verlichting bij IG’ers en Verpleegkundigen, die op dat moment hun zorg en aandacht weer aan andere bewoners kunnen schenken,” aldus Monique.
Ondersteuning door zorgtechnologie
Ook technologische hulpmiddelen dragen bij aan meer rust en hulp-op-maat waar dat nodig is, legt ze uit. Zo kan een medicijndispenser op afdeling uitkomst bieden zodat bewoners op tijd hun medicijnen in te nemen. Daarvoor hoeft niet apart een zorgmedewerker in- en uit te lopen. “Dat biedt rust,” aldus Monique. “Het gaat er niet om dat we bewoners minder zien, maar dat iemand zichzelf voor zo’n kleine handeling prima even kan redden en dat er juist ruimte ontstaat om iemand anders te helpen. Bij de Marke/ Horst hebben liggen de medicijnen bij de bewoners op het appartement liggen. Dat is veel efficiënter. Er worden minder fouten gemaakt, omdat de medicatie niet op een kar ligt, tussen de medicatie van andere bewoners.” En zo biedt een ander hulpmiddel, de MomoBedSense juist hulp in de nacht op PG-afdelingen. “Deze leggen we onder het matras van bewoners die bijvoorbeeld valgevaarlijk zijn. Wanneer iemand in de nacht op de rand van zijn bed gaat zitten of opstaat, krijgt de verantwoordelijke collega een melding op de smartphone en kan hij of zij direct een kijkje gaan nemen en ondersteuning bieden om valgevaarlijke situaties te voorkomen. Je bent veel eerder ter plekke, je kunt anticiperen waar dat nodig is. Ook dat geeft rust en veiligheid aan alle kanten.”
Eye openers
Het werken met de Proeftuinen levert al veel op, concludeert Monique. Werkplezier, een natuurlijkere taakverdeling, functiedifferentiatie, meer bewegingsvrijheid, maar ook het gezamenlijk verantwoordelijkheid dragen voor de zorg. Bewoners ervaren meer rust, door minder loopbewegingen op de afdeling. Ook krijgen zij juist hulp en zorg op maat waar dat nodig is. Ze is blij met hoe het project tot nu toe verloopt. Ook met de extra inzichten en eye openers die het heeft opgeleverd: “We hebben geleerd hoe belangrijk het is om bij wijzingen het gesprek aan te gaan met andere, ondersteunende en behandel-diensten. Denk daarbij aan onze artsen, psychologen, de beheerder van de hulpmiddelen, maar ook bijvoorbeeld met onze adviseur zorgtechnologie. Als je je werkwijze en processen op een bepaalde afdeling verandert, als dat goed werkt, dan moet je iedereen daarbij betrekken. Een waardevolle conclusie!”
Een goedlopend project, waarmee de Posten nadrukkelijk verder wil. Hoe kijkt Monique naar de komende maanden? “Onze afdelingen hebben zich aan kunnen melden als Proeftuin. Daarbij sluiten we eerst aan bij het werkoverleg, leggen we uit wat het project voor de afdeling inhoudt, hoe iedereen mee kan doen en hoe we in een traject van tien weken met elkaar gaan optrekken. Op dit moment bevindt ongeveer een derde van al onze afdelingen zich in verschillende fases van zo’n traject. En als een afdeling het heeft afgesloten en daadwerkelijk op een aantal terreinen anders werkt, blijven we als procesbegeleiders ook beschikbaar als aanspreekpunt. We kijken mee in wat nog nodig is om het blijvend te laten werken en medewerkers uit te dagen kritisch naar hun taken. Uiteindelijk zullen de Proeftuinen én deze innovatieve manier van werken zich als een olievlek door ons hele huis verspreiden. We zijn erg blij met wat het ons allemaal, medewerkers én bewoners, al gebracht heeft.”
Ons hart gaat
anders kloppen ...